ไอเดียการ 'แชร์ที่พัก' เป็นที่พูดถึงในหลายประเทศในช่วงหลายปีที่ผ่านมา และล่าสุด การเติบโตของสตาร์ตอัปในเมืองใหญ่ทำให้ค่าใช้จ่ายในการใช้ชีวิตในเมืองเหล่านี้ยิ่งสูงขึ้น ทำให้การแชร์ที่พักกลายเป็นเทรนด์ฮอตในเขตเศรษฐกิจสำคัญอย่างซิลิคอนแวลลีย์ และเมืองอื่น ๆ ในสหรัฐฯ
ซิลิคอนแวลลีย์ เขตเศรษฐกิจบริเวณตอนเหนือของรัฐแคลิฟอร์เนีย ในสหรัฐฯ ที่มีสำนักงานใหญ่ของบริษัทเทคโนโลยีตั้งอยู่จำนวนมาก กลายเป็นฮับแห่งนวัตกรรมและพื้นที่ที่ดึงดูดคนรุ่นใหม่เข้ามาทำงานและใช้ชีวิต ซึ่งความนิยมเช่นนี้ทำให้มูลค่าอสังหาริมทรัพย์และค่าครองชีพพุ่งสูงขึ้นไปด้วยเป็นเงาตามตัว ทำให้หนึ่งในคอนเซปต์การพักอาศัยอย่างหนึ่งกลายเป็นเทรนด์ฮอตในเมืองสำคัญเหล่านี้ นั่นก็คือ การใช้พื้นที่อาศัยร่วมกัน หรือ shared living quarter ซึ่งเป็นคอนเซปต์ที่พบได้ในออสเตรเลีย ฮ่องกง และเมืองหรือชุมชนอื่น ๆ ที่ค่าเช่าที่พักสูง มีคนรุ่นใหม่ทำงานอยู่มาก และมีบริษัทเปิดทำการอยู่เยอะ
กิจการหนึ่งที่เห็นโอกาสจากเทรนด์การพักอาศัยแบบนี้ คือ โฮมแชร์ (HomeShare) ซึ่งเป็นบริการออนไลน์สำหรับค้นหากลุ่มคนที่ต้องการที่พักในราคาเข้าถึงได้ ในชุมชนที่ที่ดินมีราคาแพง เพื่อรวมกลุ่มคนที่ความต้องการเหมือนกันไว้ด้วยกัน ซึ่งผู้ให้เช่าในสถานการณ์เช่นนี้มักมีอาคารพักอาศัยที่มีห้องส่วนตัวหลายห้อง แต่มีพื้นที่กลาง หรือ common area เช่น ห้องน้ำ ห้องครัว และห้องนั่งเล่นหรือห้องสันทนาการ เท่ากับว่า ผู้เช่าที่พักประเภทนี้เลือกที่จะอยู่ในเมืองใหญ่ ที่ดินแพง โดยใช้วิธีเสียสละความเป็นส่วนตัวบางอย่าง เพื่อให้สามารถใช้เงินในงบประมาณที่ตัวเองยอมรับได้และไม่เดือดร้อน
เจฟฟรีย์ แพ็ง ซีอีโอและผู้ก่อตั้งบริษัทโฮมแชร์ เปิดเผยว่า ลูกค้าของเขาส่วนใหญ่อายุเฉลี่ยอยู่ที่ 28 ปี และประกอบอาชีพหลากหลาย ตั้งแต่วิศวกรรายได้สูงไปจนถึงพนักงานบริการทั่วไป โดยวิธีการใช้บริการโฮมแชร์นั้น เริ่มจากการเข้าเว็บไซต์ กรอกใบสมัคร แล้วจึงจะถูกเลือกให้อยู่รวมกับผู้สมัครคนอื่นที่หาที่พักในช่วงเวลาใกล้กัน ซึ่งพวกเขาจะจ่ายค่าเช่าที่พักอาศัยรายเดือนเพียง 10 ถึง 15 เปอร์เซ็นต์ ของราคาเช่าอาคารนั้น ๆ เท่านั้น นับว่าเหมาะกับคนรุ่นใหม่ที่หารายได้เลี้ยงตัวเองและไม่มีครอบครัวต้องดูแลอย่างยิ่ง
แม้ว่าจุดขายของคอนเซปต์การอยู่อาศัยเช่นนี้ คือ ค่าเช่าที่ถูกกว่าปกติ แต่ลูกค้าจำนวนหนึ่งกลับเลือกไลฟ์สไตล์แบบนี้ เพราะชื่นชอบการเข้าสังคม และการอยู่ร่วมกันเป็นกลุ่ม นอกจากนี้ ยังเหมาะกับรูปแบบงานของคนรุ่นใหม่ด้วย นั่นคือง่ายต่อการโยกย้าย เนื่องจากไม่ต้องทำสัญญาระยะยาวใด ๆ ตอบโจทย์ 'นักเปลี่ยนงาน' ที่มักโยกย้ายตำแหน่งและที่ทำงานภายในระยะเวลาไม่นาน เพื่อให้สามารถก้าวหน้าในวิชาชีพได้รวดเร็ว
ลูกค้าของโฮมแชร์ส่วนใหญ่จ่ายค่าเช่ารายเดือนในเขตซานโฮเซอยู่ที่ 800 ดอลลาร์ หรือ 25,600 บาท ขณะที่ ถ้าเข้าใกล้ซานฟรานซิสโกเข้ามาอีก ราคาจะอยู่ที่ 1,200 ดอลลาร์ หรือ 38,000 บาทต่อเดือน โดยในราคาดังกล่าว แพ็งบอกว่าลูกค้าของเขาประหยัดเงินไปได้เดือนละหลายสองสามพันดอลลาร์ทีเดียว
สิ่งที่ผู้ประกอบการธุรกิจในลักษณะนี้ต้องคำนึงถึง คือ การยืนระยะ และอยู่รอดในตลาดแข่งขันสูงนี้ให้ได้ ซึ่งคู่แข่งโดยตรงของโฮมแชร์ก็เช่น แอร์บีเอ็นบี ที่ให้บริการแบบเดียวกัน แต่มักให้เช่าในระยะเวลาสั้น ๆ รวมถึงการเช่ารายวันและรายสัปดาห์ด้วย ในขณะเดียวกัน ธุรกิจประเภทนี้ก็ถูกคัดค้านโดยโครงการคอนโดมิเนียมและโรงแรมมาโดยตลอด เนื่องมาจากกรณีความเหลื่อมล้ำด้านการจ่ายภาษี และการแย่งกลุ่มลูกค้าระหว่างกัน โดยแอร์บีเอ็นบีถูกจำกัดขอบเขตการให้บริการในหลายเมืองใหญ่ รวมถึงซานฟรานซิสโกด้วย ซึ่งกฎหมายระบุว่าผู้ให้เช่าที่พักแอร์บีเอ็นบีจำเป็นต้องอยู่ในที่พักที่ปล่อยเช่านั้นด้วย ขณะผู้เช่าเข้าพัก และจะสามารถให้เช่าได้ไม่เกิน 90 วันต่อปี นอกจากนี้ ยังจำเป็นต้องลงทะเบียนกับทางการท้องถิ่นด้วย
อาจารย์แม็กกี ฮู นักวิชาการด้านอสังหาริมทรัพย์และการเงินจาก ไชนีส ยูนิเวอร์ซิตี ในฮ่องกง ให้ความเห็นว่ากลไกการดำเนินงานของบริการนี้ ขึ้นอยู่กับความเชื่อที่ว่าการใช้พื้นที่ร่วมกันช่วยให้แต่ละคนมีความเป็นอยู่ที่ดีและคุ้มค่ายิ่งขึ้น เท่ากับว่า เมื่อไรที่ระบบนี้ให้สิ่งนี้ไม่ได้ เจ้าของธุรกิจก็ขาดทุนในที่สุด
อีกเมืองหนึ่งที่เทรนด์นี้กำลังฮอตฮิตไม่ต่างจากซิลิคอนแวลลีย์เลยก็คือ ซิดนีย์ และเมืองใหญ่อื่น ๆ ในออสเตรเลีย เนื่องจากเป็นจุดหมายปลายทางยอดนิยมของนักศึกษาต่างชาติและ 'เด็กจบใหม่' ตลอดจน 'เฟิร์สต์จ็อบเบอร์' หรือ ผู้ที่เริ่มทำงานเป็นครั้งแรก ซึ่งหลังจากนี้ จะมีบริการลักษณะนี้ขยายตัวเข้าสู่ตลาดอื่น ๆ ในเอเชียแปซิฟิกต่อไป จนในที่สุดแล้ว บริการเช่นนี้อาจถือเป็นตัวชี้วัดความเจริญและการเติบโตของชุมชนเมืองที่สำคัญได้ในทางหนึ่ง
โฮมแชร์ก่อตั้งเมื่อปี 2016 และเพิ่งระดมทุนเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมาได้ 5.4 ล้านดอลลาร์ หรือ 172 ล้านบาท ปัจจุบันเปิดให้บริการหาที่พักร่วมในซานฟรานซิสโก ลอสแองเจลิส นิวยอร์ก และซีแอตเทิล ของสหรัฐฯ
