สำนักข่าวซีเอ็นเอ็น ได้ทำบทวิเคราะห์ถึงที่มาที่ไปของการเติบโตอย่างก้าวกระโดดของความต้องการยาบ้าในเอเชีย โดยชี้ว่า ความต้องการยาบ้าทั้งแบบผงและแบบเม็ดนั้นพุ่งสูงขึ้นอย่างน่าหวั่นใจ ประเทศที่ต้องต่อสู้กับสงครามยาเสพติดอย่างหนักอย่างบังคลาเทศและฟิลิปปินส์เองต้องพ่ายแพ้ให้กับสงครามนี้และสูญเสียหลายพันชีวิตไป

นายเจเรมี ดักลาส จากสำนักงานว่าด้วยยาเสพติดและอาชญากรรมแห่งสหประชาชาติ (UNODC) แห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กล่าวว่า ปัจจุบันไม่ได้มีการแบ่งชนชั้นผู้เสพยาบ้าในเอเชียอีกต่อไปแล้ว ยาบ้าได้กลายเป็นยาเสพติดหลักในภูมิภาคนี้เรียบร้อยแล้วโดยไม่แบ่งชนชั้นทางสังคม อายุ หรือเพศ

“ไม่มีสถานการณ์ไหนจะเทียบกับปัจจุบันได้ มันเกินคำบรรยายจริงๆ” นายเจเรมี กล่าว

ต้นตอการผลิตยาเสพติด

ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าการเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาลของยาบ้านั้นเป็นผลจากทั้งปัญหาภายในและปัญหาทางด้านภูมิรัฐศาสตร์ที่ส่งผลดีต่อเหล่าผู้ผลิตยาเสพติดในภูมิภาค

ยาเสพติดส่วนใหญ่ถูกผลิตลึกเข้าไปในป่าทึบของพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำซึ่งเป็นดินแดนไร้กฏหมายบนพื้นที่รอยต่อระหว่างสามประเทศ ได้แก่ ประเทศไทย (จังหวัดเชียงราย) ลาว (แขวงบ่อแก้ว) และเมียนมา (ท่าขี้เหล็ก, รัฐฉาน) มีลักษณะเป็นพื้นที่สามเหลี่ยมบรรจบกัน โดยมีแม่น้ำโขงตัดผ่านชายแดนไทยและลาว พื้นที่นี้เป็นจุดยุทธศาสตร์ชั้นดีในการผลิตยาเสพติดเพราะง่ายต่อการปกปิดและเคลื่อนย้ายในระยะเวลาอันสั้น

ปริมาณยาเสพติดจำนวนมากที่ถูกยึดได้ในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิกย้อนรอยกลับไปที่รัฐฉาน ประเทศเมียนมา ซึ่งมีกองกำลังติดอาวุธและผู้นำทางทหารปกครองอยู่ จากทั้งหมดที่ปกครองนั้น กองทัพสหรัฐว้า (UWSA) และ พรรคสหรัฐว้า (UWSP) เข้มแข็งและมีชื่อเสียงที่สุด

รัฐฉานนั้นอยู่ในจุดภูมิศาสตร์ที่ดีต่อการปลูกดอกป๊อปปี้ที่นำมาใช้ในการผลิตเฮโรอีนและยังเป็นจุดที่กฏหมายเข้าไม่ถึง ด้วยความยากลำบากในการเข้าถึงตอนเหนือของรัฐฉานนั้นบางคนถึงกับออกมาบอกติดตลกว่ารัฐฉานเข้ายากเสียกว่าเกาหลีเหนือเสียอีก

พื้นที่ตรงนี้ถูกใช้เป็นแหล่งผลิตเฮโรอีนและฝิ่นเป็นเวลาหลายปี โดยเจ้าหน้าที่จากตะวันตกเชื่อว่า พื้นที่ตรงนี้สามารถทำกำไรให้กับกอง��ัพสหรัฐว้า (UWSA) และ พรรคสหรัฐว้า (UWSP) ใช้เป็นทุนในการต่อสู้กับรัฐบาลกลางเมียนมาเพื่อความเป็นอิสระของกลุ่มชาติพันธุ์ว้า โดยเชื่อว่ากำไรตรงนี้นำมาหนุนทหารของกองทัพสหรัฐว้ากว่า 30,000 นาย

จากตัวเลขปริมาณเฮโรอีนที่ลดลงในพื้นที่นี้ ทำให้เชื่อได้ว่าผู้ผลิตยาเสพติดหันไปให้ความสนใจกับยาบ้ามาขึ้นเนื่องจากยาบ้าเป็นยาสังเคราะห์ที่สามารถผลิตได้ในห้องวิจัยและไม่ต้องพึ่งการปลูกพืชใดๆ อย่างดอกป๊อปปี้ที่ใช้ผลิตเฮโรอีน ซึ่งห้องวิจัยและผลิตยาเสพติดนั้นง่ายต่อการปกปิดและเคลื่อนย้ายกว่าทุ่งดอกป๊อปปี้ อีกทั้งการผลิตยาบ้ายังมีตุ้นทุนที่ถูกกว่า

ช่องทางใหม่ของการกระจายยาเสพติด

กระบวนการต่อไปเมื่อผลิตยาเสพติดได้แล้วคือการขนส่ง สามเหลี่ยมทองคำนั้นเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่ทุรกันดารและไม่มีการพัฒนามากที่สุดแห่งหนึ่งในโลกเป็นเวลาหลายปี อย่างไรก็ตามโครงการเส้นทางสายไหมแห่งศตวรรษที่ 21 (One Belt One Road Initiative) ของจีนนั้นจะเข้ามาเปลี่ยนจุดด้อยตรงนี้ เนื่องจากมีการลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ที่จะเอื้อผลประโยชน์ให้กับขบวนการขนส่งยาเสพติด การลงทุนขนาดใหญ่ครั้งนี้จะมีผลกระทบข้างเคียงคือเป็นแหล่งแลกเปลี่ยนสินค้าขนาดใหญ่และถูกกฏหมายออกจากเมียนมาและลาวซึ่งสามารถซ่อนยาเสพติดได้

ยาบ้าที่จากรัฐฉานทั้งในรูปแบบผงและแบบเม็ดถูกส่งไปไกลถึง ญี่ปุ่น นิวซีแลนด์ และออสเตรเลีย ยาบ้าที่มีมูลค่าเป็นประวัติกาลถึง 1.04 พันล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย (ประมาณ 2.5 หมื่นล้านบาท) ซึ่งเชื่อว่ามีแหล่งผลิตมาจากรัฐฉานของเมียนมานั้นถูกยึดได้โดยตำรวจในฝั่งตะวันตกของออสเตรเลียเมื่อเดือนธันวาคม ปี 2560

มีการตรวจยึดยาบ้าได้ใน ไทย จีน เขมร ลาว มาเลเซีย และอินโดนีเซีย กว่า 12 ครั้งแล้วในปีนี้ อย่างไรก็ตาม ที่น่าตกใจคือ ปริมาณยาบ้าที่ยึดได้จากมาเลเซียและเมียนมาเพียง 5 เดือนแรกของ 2561 มียอดเกินปริมาณยาบ้าที่ยึดได้ทั้งหมดในปี 2560 ดังนั้นแม้ตำรวจจะชนะขบวนการขนส่งยาเสพติดด้วยการยาบ้าได้แต่ก็เป็นการบอกเป็นนัยว่ายาบ้าเหล่าเป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งจากที่ผลิตทั้งหมด

ประเด็นที่น่าจับตามองคือ มีความเป็นไปได้ที่จะมีการผลิตยาบ้าออกมาในจำนวนมากซึ่งทำให้ต้นทุนการผลิตต่อหน่วยต่ำลง ส่งผลให้แม้จะมีการจับยาบ้าได้ในล็อตใหญ่ก็ไม่ทำให้ผู้ผลิตยาเสพติดสะทกสะท้านมากนัก

กระบวนการฟอกเงิน

เงินที่ได้มาจากการค้ายาเสพติดนั้นต้องไปที่ไหนสักแห่งเพื่อฟอกให้ถูกกฏหมาย ผู้ค้ายาเสพติดในปัจจุบันต่างใช้วิธีที่แยบยลในการปกปิดเงินที่ได้มาอย่างผิดกฏหมาย

นายเจ้าเหว่ยเป็นกรณีตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจน โดยเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ เชื่อว่านายเจ้าเหว่ยนั้นใช้คาสิโนที่ลาวบังหน้าการฟอกเงินที่ได้มาจากยาบ้าให้กับกองทัพสหรัฐว้า

มีรายงานว่านายเจ้าเหว่ยได้มีการเจรจาธุรกิจเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมทองคำเป็นเวลา 99 ปี โดยมีคาสิโนที่มีชื่อว่า ‘คิงส์ โรมัน’ อยู่ใจกลางพื้นที่ตรงนี้ โดยภายใต้ข้อตกลงนี้ เจ้าเหว่ยสามารถดำเนินธุรกิจภายใต้กฏและข้อบังคับพิเศษที่ทำขึ้นมาให้เขาโดยเฉพาะ

ระบบนี้เห็นได้ชัดเจนว่าทำขึ้นมาเพื่อล่อให้นักลงทุนชาวต่างชาติเข้ามาลงทุนในเขตเศรษฐกิจพิเศษนี้ อย่างไรก็ตามกระทรวงการคลังสหรัฐฯได้ออกมากำหนดการคว่ำบาตรต่อนายเจ้าเหว่ยและคาสิโนในเดือนมกราคมที่ผ่านมาโทษฐานใช้ช่องโหว่ของกฏหมายเพื่อเอื้อในการกักเก็บและกระจายเฮโรอีน ยาบ้า และ สารเสพติดที่ผิดกฏหมายอื่นๆ กับเครื่อข่ายที่ผิดกฏหมายซึ่งรวมถึงกองทัพสหรัฐว้าที่ดำเนินการในประเทศเพื่อนบ้านอย่างเมียนมา

โดยนายเจ้าเหว่ยได้ออกมาปฏิเสธข้อกล่าวหาของสหรัฐฯอย่างต่อเนื่องว่าเป็นการกล่าวหาที่ไม่มีเหตุผล

“การที่สหรัฐฯออกมาคว่ำบาตรประเทศและภูมิภาคอื่นๆฝ่ายเดียวแบบนี้ไม่มีเหตุผลและเป็นการกระทำที่ไร้สาระและเพื่อผลประโยชน์อื่นๆ การกระทำเช่นนี้นั้นก่อให้เกิดการเข้าใจผิดต่อสังคมโลกส่งผลให้เกิดความไม่มั่นใจที่ไม่จำเป็นต่อนักลงทุนและผู้มาเยือนจำนวนมาก” นายเจ้าเหว่ย กล่าว

นายเจ้าเหว่ยยังกล่าวต่อไปว่า การลงทุนของเขานั้นอยู่ภายใต้กฏหมายและข้อตกลงอย่างชัดเจน เขาไม่มีความจำเป็นและแรงจูงใจใดๆ ที่จะดำเนินธุรกิจผิดกฏหมาย ในทางตรงกันข้ามเขาและรัฐบาลลาวได้ร่วมกันป้องกันการกระทำที่ผิดกฏหมายด้วยซ้ำ อย่างไรก็ตามรัฐบาลลาวไม่ได้มีออกมาพูดถึงประเด็นนี้แต่อย่างใด

จากกรณีของนายเจ้าเหว่ย มีความเชื่อว่าฟันเฟืองสำคัญอย่างบริษัท คิงส์ โรมัน อินเตอร์เนชั่นแนล (เอชเค) จำกัด นั้นตั้งอยู่ในฮ่องกง ซึ่งก็ถูกแบนไปในเดือนมกราคมที่ผ่านมาเช่นเดียวกัน

กระทรวงการคลังของสหรัฐฯไม่ได้ออกมาบอกว่าบริษัทนี้กระทำการอะไรบ้าง อย่างไรก็ตาม ฮ่องกงเองก็ขึ้นชื่อเรื่องการเป็นแหล่งฟอกเงินชั้นดีให้กับขบวนการลักลอบขนยาเสพติด

“ข้อได้เปรียบของเราอย่าง การไหลเข้าออกของกระแสเงิน ผู้คน สินค้า และข้อมูลต่างๆอย่างอิสระ, ระบบกฏหมายที่เหมาะสม, โครงสร้างพื้นฐานทางตลาดที่ดี และการให้บริการที่เป็นมืออาชีพ ก็ทำให้ตลาดของเราเป็นเป้าหมายของเหล่าอาชญกรที่มุ่งหวังจะหลบซ่อนเงินทุนหรือหลบหลีกการโดนคว่ำบาตรทางการเงิน” นายอาเธอร์ หยวน รองผู้บริหารสูงสุดขององค์การบริหารเงินตราฮ่องกง (HKMA) กล่าว