วัดช่วยให้พฤติกรรมการโกงดำรงอยู่ได้อย่างไร?
     
ในทางเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมเราเรียกสถานการณ์นี้ว่า 'Moral Licensing' หรือภาษาไทยประมาณว่า 'ใบอนุญาตทำชั่ว' แต่ละคนจะมีระดับการทำความชั่วที่ยอมรับได้แตกต่างกัน ถ้าท่านทำความดีมาเยอะๆ ท่านรู้สึกว่าชั่วนิดหน่อยไม่เป็นไร ถ้าท่านทำความชั่วมาเยอะๆ ท่านรู้สึกไม่สบายใจท่านไปทำความดีชดเชย แต่จริงๆ แล้วสองเรื่องนี้ชดเชยกันไม่ได้ เพราะเป็นคนละเรื่อง

กรณีของไทย เราถือว่าการเข้าวัดทำบุญเป็นความดีรูปแบบหนึ่ง เราก็เลยเห็นคนโกงเงินจากคนอื่นจำนวนมากทำบุญมหาศาล หรือคนขับรถชนคนตายทำครอบครัวคนอื่นเดือดร้อนแทนที่จะไปจ่ายสินไหมทดแทนอย่างเต็มที่ แต่ไปทำบุญที่วัด เอาเงินที่จะจ่ายค่าสินไหมทดแทนไปจ่ายทำบุญ 

สถานการณ์นี้วัดกลายเป็นสถาบันที่ทำให้การโกงดำรงอยู่ได้โดยไม่ได้ตั้งใจ 

“ สังคมที่มีการโกงสูงๆ เราจะเห็นมูลค่าการทำบุญในศาสนาสูง ดังนั้นถ้าเรามองเห็นมูลค่าการทำบุญในศาสนาสูงๆ ต้องกลับมาตั้งคำถามว่าสังคมนั้นคือสังคมที่ความดีเยอะหรือความเลวเยอะกันแน่?"

ผศ.ดร.ธานี ชัยวัฒน์ 
ผู้อำนวยการศูนย์เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมและการทดลอง และอาจารย์ประจำคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Source:
https://www.facebook.com/the101.world/photos/pcb.1720083524967551/1720280668281170/?type=3&theater