วันนที่ 15​ มิ.ย.​ 2565 ที่รัฐสภา ในการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พิจารณาร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่ ...) พ.ศ. ... หรือ ร่าง พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียม ที่ ธัญวัจน์ กมลวงศ์วัฒน์ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล เป็นผู้เสนอ ซึ่งคณะรัฐมนตรี (ครม.) ขอรับร่างดังกล่าวไปพิจารณาก่อนรับหลัการในวาระที่ 1 และส่งคืนมาให้สภาฯ พิจารณาต่อ

โดย ชินวรณ์ บุณยเกียรติ ส.ส.นครศรีธรรมราช พรรคประชาธิปัตย์ ในฐานะวิปรัฐบาล เสนอให้นำร่าง พ.ร.บ. อีก 3 ฉบับ ประกอบด้วย ร่าง พ.ร.บ.คู่ชีวิต พ.ศ. …. ซึ่งคณะรัฐมนตรีเป็นผู้เสนอ ตามระเบียบวาระเรื่องด่วนที่ 14 ร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. คณะรัฐมนตรีเป็นผู้เสนอ ตามระเบียบวาระเรื่องด่วนที่ 15 และ ร่าง พ.ร.บ.คู่ชีวิต พ.ศ. …. ซึ่ง อิสระ เสรีวัฒนวุฒิ กับคณะ เป็นผู้เสนอ โดยเห็นว่า พ.ร.บ.ทั้ง 4 ฉบับ เป็นเรื่องทำนองเดียวกัน และเกี่ยวเนื่องกัน ควรจะนำมาพิจารณาพร้อมกัน ตามข้อบังคับที่ 55 แต่แยกลงมติ ในวาระที่ 1 ขั้นรับหลักการทีละฉบับ ตามลำดับ

ทำให้ณัฐวุฒิ บัวประทุม ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล แย้งว่า ไม่อาจเห็นด้วยกับข้อเสนอของทางวิปรัฐบาล เพราะไม่มั่นใจว่าสิ่งที่วิปรัฐบาลเสนอให้พิจารณาไปพร้อมกัน จะสามารถดำเนินการได้ ตนไม่แน่ใจว่ากฏหมายแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จะไปพิจารณารวมกับกฏหมายเฉพาะ อย่างร่าง พ.ร.บ.คู่ชีวิต ได้อย่างไร และสาระเนื้อหาก็ไม่ได้เป็นทำนองเดียวกันตามที่ ชินวรณ์ อ้าง

"ผมถามผู้ใหญ่ในพรรคฝ่ายรัฐบาลหลายท่าน ท่านก็บอกว่ารวมกันไม่ได้ แต่เขาจะเอา เขาที่ว่านี่ นั่งอยู่ในสภา หรืออยู่ในทำเนียบรัฐบาล สภากับรัฐบาลอำนาจอยู่ที่ใคร ผมไม่ติดใจที่จะลงมติ แต่ต้องวางหลักให้ชัด ต้องกล้าหน่อย ถ้าไม่อยากรับร่างประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ฯ ของพรรคก้าวไกล โหวตเลยว่าไม่รับก็คือไม่รับ แต่อย่าเอาเรื่องที่ไม่เกี่ยวเนื่องกัน หลักการไม่เหมือนกันเลย มารวมกัน พรรคฝ่ายค้านรับไม่ได้"

ขณะที่ ชินวรณ์ กล่าวว่า ได้ศึกษากฏหมายทั้ง 2 ฉบับ แล้ว ก็พบว่ามีหลายเรื่องที่เกี่ยวเนื่องกัน เราน่าจะร่วมกันที่จะดำเนินการเอาสาระสำคัญของ 2 ฉบับไปทำต่อในชั้นกรรมาธิการ ซึ่งการพิจารณารวมกันและการลงมติรายฉบับนั้นก็เป็นไปตามข้อบังคับ

จุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ ส.ส.เชียงใหม่ พรรคเพื่อไทย ยืนยันว่า มติวิปฝ่ายค้านไม่เห็นด้วย ขั้นตอนการนำเสนอร่างประกบ เราอยู่ในสภากันมานานก็ยังไม่เคยเห็นการอภิปรายร่าง พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียม พิจารณาเกือบจบสิ้นกระบวนความเหลือแค่ลงมติ ทางคณะรัฐมนตรีขอไปพิจารณาก่อน 90 วัน แต่ในระหว่าง 90 วันนั้น ทางฝั่งรัฐบาลกลับทำกฏหมายเฉพาะ ซึ่งในหลักการแล้วต่างกัน มาประกบ จากที่พิจารณากันเกือบสิ้นกระบวนการแล้ว แต่กลับต้องมาเริ่มนับหนึ่งใหม่

เช่นเดียวกับ นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ในฐานะผู้นำฝ่ายค้านในสภาฯ ที่ยืนยันว่าหากสภาฯ มีญัตติว่าร่าง พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียม และ ร่าง พ.ร.บ.คู่ชีวิต มีหลักการเดียวกันจริง ก็จะเป็นการขัดต่อข้อบังคับการประชุมสภาฯ ข้อที่ 64 เพราะเป็นการเสนอญัตติซึ่งมีหลักการเดียวกับที่พิจารณาเดียวกันไปแล้วซ้ำอีก หากมีผู้ยื่นเรื่องต่อศาลรัฐธรรมนูญ จะส่งผลให้กฏหมายตกทั้งฉบับ 

นพ.ชลน่าน กล่าวว่า หากสภาไม่พิจารณาข้อบังคับดังกล่าวให้ถี่ถ้วนก่อน ที่ประชุมอาจจะเข้าข่ายร่วมกันทำผิดรัฐธรรมนูญ ซึ่งทางฝ่ายค้านจะอยู่เป็นองค์ประชุมให้ แต่จะไม่ขอลงมติด้วย

จากนั้น จุลพันธ์ ได้เสนอให้ใช้ดุลยพินิจตามข้อบังคับที่ 185 คือถ้ามีปัญหาจะต้องตีความข้อบังคับ ให้เป็นอำนาจของสภาฯเป็นผู้วินิจฉัย 

โดย ชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร ปฏิบัติหน้าที่ประธานฯ ในขณะนั้น ได้เปิดให้มีการลงมติว่าจะเลื่อนระเบียบวาระขึ้นมาพิจารณาก่อนหรือไม่ ตามที่ ชินวรณ์ เสนอ กับ การวินิจฉัยข้อบังคับ ตามที่ จุลพันธุ์ เสนอ โดยมติที่ประชุมสภาฯ มีมติเสียงข้างมาก 240 เสียง เห็นชอบกับการเลื่อนระเบียบวาระตามที่ ชินวรณ์ เสนอ ขณะที่อีก 4 เสียงเห็นด้วยกับญัตติที่ จุลพันธ์ เสนอ

จากนั้น ที่ประชุมได้ลงมติเพื่อตัดสินว่าจะเลื่อนระเบียบวาระหรือไม่ โดยผลการลงมติเสียงข้างมาก 241 เสียง เห็นชอบกับการเลื่อน ไม่เห็นด้วย 1 เสียง ตามด้วยการลงมติว่าจะใช้การลงมติแยกทีละฉบับหรือลงมติรวมกัน โดยเสียงข้างมาก 232 เสียงเห็นด้วยที่จะลงมติแยกทีละฉบับ ต่อเสียงที่เห็นด้วยให้ลงมติรวมกัน จำนวน 5 เสียง จึงได้เข้าสู่กระบวนการพิจารณาก่อนลงมติรับหลักการในวาระที่ 1