ที่สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดน่าน นายอนุสรณ์ หอมขจร ปศุสัตว์จังหวัดน่าน เปิดเผยความคืบหน้ากรณีกระบือของชาวบ้านสันป่าสัก ตำบลนาทะนุง อำเภอนาหมื่น จังหวัดน่าน ทยอยล้มตายแล้ว 19 ตัวตั้งแต่ช่วงวันที่ 24 พ.ค. 2562 ที่ผ่านมา ขณะนี้ได้ให้เจ้าหน้าที่เร่งเก็บซากสัตว์เพื่อส่งตรวจในห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจหาเชื้อ แต่เนื่องจากสภาพซากสัตว์ตายแล้วหลายวัน และบางส่วนชาวบ้านได้ฝังกลบแล้วทำให้การตรวจหาเชื้อเป็นไปได้ยาก ประกอบกับลักษณะการตายไม่เด่นชัดทำให้ระบุสาเหตุการตายได้ยากเช่นกัน 

อย่างไรก็ตาม ได้สันนิษฐานไว้ 3 สาเหตุการตายคือ โรคคอบวม ซึ่งเป็นโรคระบาดในกระบือ, สารพิษที่ปนเปื้อนในแหล่งน้ำแหล่งอาหาร, และกระบือขาดอาหาร เนื่องจากเป็นการเลี้ยงแบบปล่อยตามธรรมชาติบนภูเขาสูงเมื่อสภาพอากาศที่ร้อนจัดทำให้กระบือลงไปกินน้ำในแหล่งน้ำ เมื่อจมโคลนเลนจึงหมดแรงที่จะขึ้นมาเองได้ และจมน้ำจมโคลนเลนตาย โดยสภาพและลักษณะซากสัตว์ซึ่งมีทั้งตายทั้งบนบกและริมฝั่งน้ำ มีลักษณะการตายที่ไม่เด่นชัด ประกอบกับกระบือบางส่วนที่ยังไม่ตายก็ไม่แสดงอาการป่วยทำให้ยากต่อการวินิจฉัยโรค

นอกจากนี้ กระบือยังไม่ยอมให้เจ้าหน้าที่เข้าใกล้นอกจากเจ้าของเท่านั้น ทำให้การเก็บตัวอย่างส่งตรวจเป็นไปด้วยความยากลำบาก โดยขณะนี้เจ้าหน้าที่พยายามเร่งเก็บตัวอย่างซากสัตว์ทั้งที่ตายและที่อยู่ในฝูงเดียวกัน และเก็บตัวอย่างน้ำในพื้นที่เพื่อส่งตรวจหาสาเหตุที่แท้จริง พร้อมให้เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์เข้าประชุมร่วมกับชาวบ้านเพื่อสร้างความเข้าใจสถานการณ์ที่เกิดขึ้น ประกอบกับใช้มาตรการในการป้องกันและเฝ้าระวังโดยจะควบคุมพื้นที่ห้ามการเคลื่อนย้ายสัตว์เตรียมฉีดวัคซีนโรคคอบวมให้กับกระบือที่ยังไม่แสดงอาการ รวมทั้งให้มีการแยกคอกขังกับสัตว์ที่มีอาการป่วยด้วย

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการเก็บตัวอย่างเพื่อส่งตรวจในห้องปฏิบัติการ ซึ่งหลังจากส่งตัวอย่างจะใช้เวลาในการยืนยันผลตรวจประมาณ 10-15 วันจะรู้ผลการตรวจหาเชื้อของโรคดังกล่าว