ต้นกำเนิดตุ๊กตาบาร์บี้ (Barbie Doll) มาจากฝีไม้ลายมือของ รูธ แฮนด์เลอร์ (Ruth Handler) ผู้ร่วมก่อตั้งแมทเทล (Mattel) บริษัทผลิตของเล่นสัญชาติอเมริกา เมื่อแฮนด์เลอร์พบว่า บาร์บาร่า แฮนด์เลอร์ (Barbara Handler) ลูกสาวของเธอมีของเล่นจำกัดจำเขี่ย และมักจะมอบบทบาทให้ตุ๊กตากระดาษเสมอ จนกระทั่งเมื่อแฮนด์เลอร์มีโอกาสเดินทางไปต่างประเทศ และเกิดไอเดียการสร้างสรรค์ตุ๊กตาแบบใหม่ขึ้นมา ส่วนความเป็นมาของชื่อ ‘บาร์บี้’ ก็เป็นการดัดแปลงมาจาก ‘บาร์บาร่า’ นั่นเอง

ไม่น่าเชื่อว่า นับแต่ปี 1959 บาร์บี้เป็นของเล่นที่ได้รับความนิยมอย่างล้นหลามตั้งแต่วางจำหน่าย โดยทำยอดขายได้มากถึง 300,000 ตัวในช่วงปีแรก และแม้จะเกิดการแข่งขันรุนแรงในอุตสาหกรรมของเล่น ทว่าในแต่ละปีบาร์บี้ก็ยังสามารถทำยอดขายมากถึง 58 ล้านตัว กระจายตัวไปมากกว่า 150 ประเทศทั่วโลก รวมยอดขายแล้วกว่า 1,000 ล้านตัว

นาธาน เบย์นาร์ด (Nathan Baynard) ผู้อำนวยการด้านการตลาดของบาร์บี้ กำลังเปี่ยมไปด้วยความภาคภูมิใจสำหรับการครบครอบ 60 ปีบริบูณณ์ครั้งนี้ เขามองว่าอุตสาหกรรมในปัจจุบันสามารถประสบความสำเร็จได้เพียง 3-5 ปี ดังนั้น ตัวเลข 60 ปี จึงเป็นอะไรที่ยิ่งใหญ่มาก

เบย์นาร์ดบอกว่า จุดประสงค์ของบาร์บี้คือ ‘สอนเด็กผู้หญิง’ ซึ่งสามารถทำให้บาร์บี้เป็นอะไรก็ได้ นับเป็นไอเดียที่สุดขีดมากในปี 1959

เอล็กซานดร้า สโตยาน โลเปซ (Alexandra Stoyan Lopez) นักออกแบบใบหน้าอาวุโสของบาร์บี้ กำลังเพิ่มสีสันให้ตุ๊กตา

ย้อนกลับไปเมื่อ 60 ปีก่อน บาร์บี้ถือกำเนิดด้วยภาพลักษณ์สมบูรณ์แบบทั้งเอวคอดกิ่ว สะโพกผาย หน้าอกหน้าอวบอิ่ม และต้นขาที่เรียวยาวเป็นพิเศษ ซึ่ง คาร์ไลน์ นูเอรา (Carlyle Nuera) นักออกแบบของแมทเทลให้เหตุผลว่า บาร์บี้ถูกออกแบบให้มีรูปลักษณ์ที่เกินจริง เพื่อให้เข้ากับสุนทรียศาสตร์ และเสื้อผ้าในอดีต

แม้ช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา บาร์บี้จะถูกวิจารณ์เรื่องรูปลักษณ์จนบริษัทแมทเทลต้องออกมาแก้ต่าง รวมถึงเปลี่ยนโฉมให้เหมือนกับความเป็นจริงมากขึ้น แต่ เอ็ม. จี. ลอร์ด (M. G. Lord) ผู้เขียนหนังสือเรื่อง ‘Forever Barbie’ บอกว่า ปัญหาไม่ได้อยู่ที่ตัวตุ๊กตา และคำวิจารณ์เรื่องรูปลักษณ์ไม่เป็นเหตุเป็นผล

ลอร์ดมองว่า บาร์บี้เป็นอะไรก็ได้ที่เด็กอยากให้เป็น ส่วนเด็กจะมองตุ๊กตาตัวนี้อย่างไรก็ขึ้นอยู่กับว่า แม่ของเด็กคนนั้นมองผู้หญิงแบบไหน ปัญหาที่แท้จริงไม่ใช่ตุ๊กตาขนาด 11.5 นิ้ว แต่เป็นเรื่องวัฒนธรรม และแนวคิดความเป็นหญิงต่างหาก

ตุ๊กตาบาร์บี้

ARTICLE

ศิลปวัฒนธรรม

คุณป้าบาร์บี้ 60 ปียังแจ๋วอยู่

VIDEO